De Theresiakerk: wat gaat er gebeuren?

Het is jaren 80 van de vorige eeuw.
Ik woon in een kamertje in de Paulus Potterstraat en heb werk weten te vinden in de Candy Shop aan de Apeldoornselaan.
Elke dag fiets ik heen en weer naar deze snoepwinkel, waar ik toch wel een paar kilootjes aankom in het kleine jaar dat ik er werk.
Het is raar, maar als ik terugdenk, is het beeld nog bijna hetzelfde als nu: de kenmerkende Theresiakerk blijft een herkenningspunt: bombastisch staat hij op een prominente plaats op de driesprong van de Apeldoornselaan met de Escamplaan en de Dierenselaan te pronken.

In de jaren erna leerde ik mijn man kennen, verhuisde even bij hem naar de Pletterijstraat waarna we samen naar de Loosduinsekade trokken.
En weer was het beeld van de kerk nabij.

De Theresiakerk
De Theresiakerk  is een voormalige rooms-katholieke kerk aan de Apeldoornselaan in Den Haag.
De kerk werd in de periode van 1929-1931 gebouwd. (kijk hier op Wikipedia).
De architecten S.B. van Sante (1876-1936 Zaandam) en Nicolaas Molenaar jr. ontwierpen een grote kruiskerk in traditionalistische stijl, met tegen de voorgevel een korte toren met zadeldak. De kerk heeft een Grieks kruis als grondplan.

Geschiedenis
In de loop van de jaren is wel veel gebeurd.
In heel Nederland is een grote terugloop van het aantal kerkbezoekers. Hierdoor komen kerken leeg te staan en/of fuseren. Zo ook de Theresiakerk die fuseerde met de Agneskerk en daardoor sloot in 2007.

Een lange tijd was er weinig beroering.
In de kerk kwam een Kringloopwinkel waar van heinde en ver mensen op af kwamen.
Tot het Bisdom in één van de dozen die gedoneerd waren een sexblaadje aantrof.
Je begrijpt het: seks en kerk is een nogo. Dus de huur werd opgezegd.

De bedoeling was indertijd dat dat op de plaats van de kerk (die dus gesloopt zou worden) een XL supermarkt en een aantal woningen kwamen te staan. Ik quote uit de toenmalige planbeschikking: “De te realiseren Teresiatoren omvat een supermarkt, 17 sociale huurwoningen en bijbehorende parkeerruimte. Daarnaast is er ruimte beschikbaar die wordt ingevuld met één of twee zoomwinkels of lichte horeca.”

Verzet uit de wijk tegen sloop
De buurt was echter helemaal niet blij (zacht gezegd) dat de kerk gesloopt zou worden.
Ten eerste omdat het een kenmerkend gebouw is in de wijk. Ik denk dat het een beetje hetzelfde gevoel is als dat je in het centrum woont en pas thuis bent als je de Haagse Toren ziet.
Maar het heeft mijns inziens nog een reden.
Ik schreef al over de leegloop van de kerk. Maar, zoals in veel wijken zijn er veel mensen komen wonen uit andere landen. Veel MOE-landers. De meeste mensen uit Oost-Europese landen zijn streng Katholiek. Een Rooms Katholieke kerk geeft een soort “thuis-gevoel” toch?

Met daarbij: waarom iets slopen wat mooi is en bij een buurt hoort. Niet echt heel circulair.
Woningen: oké. Maar waarom een supermarkt terwijl aan de overkant een Albert Heijn zit en de hele wijk vol Turkse/Poolse enz. supermarkten is.
Is een Hoogvliet nog wel een aanvulling? Ik vraag het me af.

Afijn. Een bewonersgroep kwam succesvol in actie tegen de sloop van het beeldbepalende gebouw. In november 2019 stemde de gemeenteraad unaniem tegen het besluit om de kerk te slopen.
De projectontwikkelaar Kavel Vastgoed én de parochie Maria Sterre der Zee waren hier niet blij mee.
Kavel Vastgoed heeft toen besloten een Hoogvliet ín de kerk te realiseren en 240m2 gereserveerd voor een publieke invulling voor de wijk. Dit laatste hebben actieve bewoners nog voor de wijk voor elkaar gekregen.
De parochie was niet blij met behoud van het kerkgebouw, omdat zij het geld van de verkoop hard nodig hadden en hebben om nog andere kerken (waaronder de Agneskerk Beeklaan en de Elandstraatkerk) open te kunnen houden.
De Sacramentskerk (dezelfde parochie) aan de Sportlaan is ondanks protest van buurtbewoners helaas gesloopt. Kavel Vastgoed heeft daar een aantal villa’s voor in de plaats gezet.

De parochie is nog officieel eigenaar van de Theresiakerk en ziet haar opbrengst van verkoop pas als de gemeente de benodigde omgevingsvergunning aan Kavel heeft afgegeven. Dan wordt het bestemmingsplan gewijzigd van publieke ruimte naar commerciële ruimte.
Na de zomervakantie valt deze beslissing van de Gemeente.
Zou er toch nog een gegadigde komen die de kerk als instelling zou willen overnemen?
Dat zou wel heel mooi zijn.
Maar dat even terzijde.

Wachten op actie en verloedering
In de jaren na sluiting van de kringloop is de kerk, die volledig is gestript, onder andere verhuurd aan een toneelgroep als opslagruimte.
Het resultaat zie je nu nog terug: overal zwerven kleren over de grond en attributen die met toneel te maken hebben.
Soms heel indrukwekkend, soms zo verdrietig. Als je ziet hoe duur sommige kledij is en je het dan over de vuile grond ziet zwerven…
Het zal vast niet komen door deze toneelgroep. Of het is zeker de bedoeling niet. Maar warom kijk je niet naar je dure spullen om?
Zeker is, dat er regelmatig wordt ingebroken in de kerk.
Sloten worden dan wel vervangen door de beheerder, maar zo lang het relatief simpel is je toegang te verschaffen gebeurt het keer op keer.
En het is een feit, dat een kerk toch vaak wordt gezien als schuilplaats. Letterlijk én figuurlijk.

Helaas gaat niet iedereen netjes met de Theresiakerk om.
Er is meermalen brand gesticht, afval blijft liggen en hoekjes zijn als toilet gebruikt.
Maar ook heeft het langdurig achterstallig onderhoud zichtbare gevolgen.
Een plafond is naar beneden gekomen wardoor duiven ook in de kerk kunnen komen.
Lekkages zorgen voor vocht ín de kerk.
Het zware verkeer en de trams die er rijden zorgen voor scheuren in de muren.
Op het eerste oog lijkt het mij niet onoverkomelijk, maar er moet nu echt snel wat gebeuren!

In de Stationsbuurt zag je wat er gebeurde: laat gebouwen verloederen, dan kan je haast niet anders meer dan sloop.
Ik moet er toch niet aan denken dat deze kerk door achterstallig onderhoud tóch onder de slopershamer zou komen!

Roses are for ever

Ik ga het toch even over de naam van de kerk hebben.
Er zit namelijk iets hoopvols achter.
Theresia, naar wie de kerk is vernoemd, werd geboren in Frankrijk. Op haar tiende werd ze ernstig ziek. Ze bad langdurig en in stilte op haar ziekenkamertje totdat op 13 mei het Mariabeeld boven haar bed -Maria op een wolk- naar haar glimlachte, waarna ze volledig genas.
Al jong voelde zij dat het haar roeping was God te dienen en trad, met speciale toestemming, al op haar 15^e toe tot de Karmel van Lisieux, het klooster van de ongeschoeide karmelietessen. Theresia verbleef er van 9 april 1888 tot haar overlijden aan tuberculose op 30 september 1897. Op haar sterfbed zei ze: “Ik wil het rozen (genaden) laten regenen op aarde.” In 1925 werd zij heilig verklaard.

Zou deze prachtige kerk ook “te jong” verdwijnen? Of willen de gemeente en de projectontwikkelaar zich toch inzetten om het belangrijke en beeldbepalende gebouw redden van de ondergang?
Het zou helemaal super zijn als het kon met een sociaal-maatschappelijke invulling. Maar als het niet anders kan dan met een supermarkt en woningen: so be it.
Maar het moet toch weer “rozen regenen op aarde”?

Please follow and like us: